موتور دیزل دو سیلندر یکی از انواع موتورهای دیزلی است. موتورهای دیزلی جزو موتورهای درون سوز هستند که از گذشته تاکنون به عنوان پیشرانه بسیاری از وسایل نقلیه به کار میروند. این موتورها در حرکت کامیونها، قطارها، کشتیها و زیردریاییها نقش موثری ایفا میکنند.
با وجود شباهت زیاد موتورهای دیزل با موتورهای بنزینی، این نوع پیشرانه دارای مزایایی از جمله عملکرد بهتر، قدرت بیشتر و مصرف کمتر است. در این مطلب موتور دیزل دو سیلندر، مشخصات و کاربرد آن را بررسی میکنیم.
سیلندرها یکی از اصلیترین اجزای موتورهای دیزل از جمله موتور دیزل دو سیلندر به شمار میروند. در واقع باید بدانید که سیلندر از قطعات ضروری و جدانشدنی موتور است و سایر بخشهای موتور را در اتصال به خود نگه میدارد. سیلندر به معنی استوانه و معادل فارسی آن محفظه احتراق است. در واقعیت هم این قطعه شبیه یک استوانه توخالی ساخته میشود. بالا و پایین رفتن پیستون برای ایجاد عمل احتراق و تبدیل انرژی سوخت به انرژی مکانیکی هم در همین استوانه صورت میگیرد.
کارکرد سیلندر در موتور دیزل دو سیلندر و سایر پیشرانههای دیزلی یا گازوئیلی در نهایت منجر به حرکت خودرو یا وسیله نقلیه میشود. به این صورت که پیستون با حرکت خود در جهت بالا و پایین در داخل سیلندر، منجر به عمل احتراق در موتور میشود. در نهایت انرژی گرمایی ناشی از احتراق به انرژی مکانیکی تبدیل و با انتقال به چرخها موجب حرکت میشود.
گفتیم که سیلندر به شکل یک استوانهی توخالی است. بنابراین لازم است برای ایجاد چند سیلندر از یک بلوک فلزی به عنوان محفظه نگهدارنده استفاده کنیم. به این صورت که چند سوراخ بر روی بلوک ایجاد میشود تا بتوان سیلندرها را بر روی آن فیکس کرد. به این بلوک فلزی بلوک سیلندر گفته میشود.
به طور کلی با افزایش تعداد سیلندرها در موتور، حجم و قدرت آن هم افزایش مییابد. بنابراین بازده بالاتری از خود نشان خواهد داد. دلیل این ویژگی را باید در احتراق موتور جستجو کنید. زیاد بودن تعداد سیلندرها موجب افزایش احتراق موتور و به دنبال آن بهبود حجم و قدرت موتور خواهد شد. به همین دلیل است که موتور دیزل دو سیلندر در مقایسه با تک سیلندر قویتر و در مقایسه با موتورهای سه تا دوازده سیلندر ضعیفتر و کوچکتر است. دو نوع متداول بلوک سیلندر در ساختمان موتورها شامل خطی و V شکل است.
در این نوع بلوک سیلندر، سیلندرها در امتداد یک خط در موتور قرار داده میشود.
برخی موتورها به صورت حرف وی انگلیسی ساخته میشود. به این صورت که نیمی از بوشها به صورتی قرار داده میشود که هر جفت بوش در رو به روی یکدیگر قرار داده شوند و نسبت به میل لنگ دارای زاویه باشد. این کار موجب کاهش عرض بلوک سیلندر و به دنبال آن کمتر شدن عرض کلی موتور میشود. در نهایت در بهبود کارکرد موتور خودرو موثر است.
موتور دیزل دو سیلندر به همراه موتورهای سه و چهار سیلندر معمولاً دارای آرایش خطی هستند. در مقابل از مدل وی شکل برای موتورهای شش، هشت و دوازده سیلندر استفاده میشود.
به طور کلی یکی از مهمترین مشخصات فنی دیزل ژنراتورها تعداد سیلندر آن است. این ویژگی تاثیر قابل توجه و مستقیمی در قدرت موتور و همچنین قیمت آن دارد. البته یک نکته مهم را باید در این زمینه در نظر داشته باشید و آن تفاوت تکنولوژیهای جدید با قدیمی است. به طوری که پیشرفتهای تکنولوژی موجب شده یک موتور دیزل دو سیلندر جدید در مقایسه با یک موتور چهار سیلندر قدیمی قدرت بیشتری از خود نشان دهد.
به طور کلی یکی از انواع دستهبندی موتورهای دیزلی بر اساس تعداد سیلندر آنها است. بر این اساس ژنراتورهای دیزلی میتوانند تک سیلندر، دو سیلندر و یا سه سیلندر باشند که این مدلها ابعاد کوچکتری دارند و میتوانند در ابعاد بزرگتر تولید شوند که دارای چهار، شش، هشت و دوازده سیلندر خطی و خورجینی خواهند بود. در ادامه کاربرد هر کدام از این نوع موتورها را بررسی میکنیم.
موتورهای تک سیلندر در ابعاد کوچک تولید میشوند و توان معمول آنها بین 15 تا 20 کاوا است. کاربرد اصلی این موتورها برای مصارف خانگی، ویلاها و به طور کلی مکانهایی است که مصارف تک فازی برای آنها کفایت میکند.
این موتورها در ابعاد متوسط طراحی میشوند و دارای کاربری نیمه صنعتی و کارگاهی هستند. توان تولیدی توسط این نوع ژنراتورها به 100 کاوا هم میرسد.
این گروه از موتورهای دیزلی برای مصارف صنعتی و نیروگاهی کاربرد دارند. توان این موتورها محدوده 100 کاوا تا 1 و 2 مگاواتی را در بر میگیرد.